Killing Fields

9/8/2013 Killing Fields
We gaan vandaag een vrij heftige dag beleven. We zijn slechts 1 dag in Phnom Penh en gaan alleen een paar highlights bekijken. We hebben voor de ochtend een tuktuk geregeld die ons brengt waar we heen willen. Voor de middag hebben we al iets anders geregeld.
Eerst naar het Koninklijk Paleis, waar ook de zilveren Pagode is. Alles is hier nu met vlaggen versierd, aangezien er een officieel staatsbezoek is vanuit Nieuw Zeeland. We konden niet overal in, zou hier wel eens mee te maken kunnen hebben. Op het terrein zelf staat ook de zilveren Pagode, deze heet zo vanwege een vloer van 5000 zilveren tegels...die je alleen niet ziet, omdat er tapijt of andere tegels overheen liggen ter bescherming. Er staat wel een hele mooie emerald boeddha en een gouden, beiden helemaal versierd met edelstenen. Buiten stond de tuktuk te wachten, nu naar de volgende stop. De grote markt. Dit is een grote overdekte markthal, gebouwd door de fransen, ruim 100 jaar geleden. Leuk om het gebouw gezien te hebben, ze verkopen er dezelfde spullen als overal op dit soort markten. Echter we hebben ons hierdoor niet laten tegenhouden en nog een horloge gekocht ( petra d'r horloge was gisteren kapot gevallen, erg goede reden om nu een nieuwe te kopen) en een klein speakertje voor de ipod.
Hierna naar het laatste adres voor deze ochtend, naar het gruwelijke deel van Cambodja. De Tuol Sleng gevangenis, ook wel s-21 genoemd. Dit is een voormalige school die door de Rode Khmer als gevangenis gebruikt is. We hebben hier een rondleiding gehad van een vrouw van onze leeftijd, die over haar eigen ervaringen heeft verteld. En dat is niet voor te stellen wat je daar ziet en hoort, dat mensen zo ongelofelijk wreed kunnen zijn. In deze gevangenis zijn 20.000 mensen gemarteld en gevangen gezet....slechts 7 (!) hebben het overleefd. Er hangen foto's van gevangenen, genomen bij de binnenkomst. Van sommigen ook hoe ze er uit gingen...die wil je niet zien... Daarnaast tekeningen van de martelpraktijken die hier uitgevoerd werden om de mensen dingen te laten bekennen die ze niet gedaan hadden. En eigenlijk maakte het ook niet uit, vermoord werden ze toch. De jongens zijn op een gegeven moment maar even op de binnenplaats gaan zitten en ik ben maar heel selectief gaan vertalen.

Om de zware ochtend even te doen vergeten, hebben we voor de middag een quad tocht geregeld. We zouden met 2 quads gaan, maar de gids had een beter idee. Thijs mocht bij hem op de quad, voorop en hij mocht rijden. Achterop kon hij dan ingrijpen als dat nodig mocht zijn. En ik heb dezelfde constructie met stijn gedaan. Glunderend hebben ze allebei rondgereden. Een mooie tocht door allerlei kleine dorpjes en rijstvelden, net buiten PP.

Achteraf kon het contrast bijna niet groter. We hebben net een hoop lol gehad, maar na het quad rijden, gingen we naar het doel van die dag de Killing Fields. En die bleken vlakbij te zijn...500 meter...
Je kreeg een audiotour mee die de verhalen vertelde van wat hier gebeurd is, gelukkig ook in het Nederlands.
De absurditeit van de plannen van Pol Pot werden toegelicht. Op 17 mei 1975 marcheerde hij Phnom Penh binnen, 3 dagen later was de hele stad verlaten. Alle ziekenhuizen,scholen, tempels, en fabrieken gesloten en de mensen naar het platteland gejaagd. Iedereen moest op het land werken, kapitalisme en bezit moest uitgeroeid worden. En dat is m aardig gelukt, in 5 jaar tijd zijn er 3 miljoen mensen uitgemoord...op een bevolking van ongeveer 8 miljoen. Bijna 1 op de 3 ! Dit Killing Field is er een van de ruim 300 in het land, dit is de grootste met massagraven voor zo'n 20.000 mensen. Vanuit de Tual Sleng gevangenis werden de mensen hierheen gebracht om vermoord te worden. En dat gebeurde niet met kogels, die waren te duur. Mensen werden vermoord met alles wat voorhanden was: stokken, knuppels, bijlen, scheppen, landbouwwerktuigen etc. En het ergste komt nog: baby's werden tegen een boom doodgeslagen, waar de moeder bijstond. Werkelijk niet te bevatten wat hier allemaal gebeurd is. Iedereen die hier op het terrein rondloopt, loopt in volledige stilte, vol emotie naar de audiotour te luisteren. Je mag best praten, maar iedereen is zo onder de indruk dat er nauwelijks gesproken wordt. Heel indrukwekkend. Als laatste kom je bij het monument, een grote pagode waar je binnenin de beenderen en schedels van de mensen ziet liggen.
Onvoorstelbaar dat dit heeft kunnen gebeuren, zo kort geleden (1975-1979) en dat de hele wereld dit heeft laten gebeuren. Nog onvoorstelbaarder is dat de schuldigen niet gepakt zijn, dat de rode khmer hierna 'gewoon' in de regering zat, inclusief een zetel in de VN. Pol Pot is op 82 jarige leeftijd overleden, vorig jaar (2012) is de gevangenisdirecteur pas berecht!
Hoe is dit in godsnaam mogelijk geweest....

In de tuktuk terug naar de stad begon het weer eens gigantisch te regenen. Zoals bij elke tropische bui duurde ook dit niet lang...maar in de stad zagen we wel de overlast die dit kan veroorzaken. De afwatering in PP is niet erg best en het water verzameld zich dan op de laagste punten in de stad. En dat zijn een paar van de doorgaande wegen. Deze stonden dan ook volledig blank, de auto's stonden tot hun assen in het water. Maar blijkbaar gebeurt dit regelmatig, aangezien het verkeer er weinig aandacht aan schenkt en iedereen gewoon doorrijdt. Ook onze tuktuk, het water kwam net niet door de vloer omhoog. Af en toe hoorde je de motor sputteren van al. Het water, maar het ging gelukkig goed.

's Avonds ons laatste diner in de stad en morgen ochtend om 4:00 uur opstaan om richting Thailand te vertrekken.